Ευρωκοινοβούλιο
Απάντηση Κομισιόν: «Η άσκηση πιέσεων από πολιτικούς, οικονομικά και ειδικά συμφέροντα, η βασική αιτία για την αντίληψη έλλειψης ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης»
Απάντηση έδωσε η Κομισιόν δια της Επιτρόπου της κας Βιέρα Γιούροβα, αρμόδιας για θέματα Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, στην ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη, αναφορικά με τα επίπεδα εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων πολιτών προς την δικαιοσύνη.
Στην απάντησή της η Επίτροπος Γιούροβα σημειώνει ότι σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου «οι παρεμβάσεις ή η άσκηση πιέσεων από κυβερνήσεις και πολιτικούς, καθώς και από οικονομικά ή άλλα ειδικά συμφέροντα, αποτελούν τους βασικούς λόγους για την αντίληψη έλλειψης ανεξαρτησίας». «Πρέπει να διενεργηθεί ανάλυση, σε εθνικό επίπεδο, των λόγων στους οποίους οφείλονται αυτές οι αντιλήψεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του εθνικού νομικού συστήματος και άλλους παράγοντες», επισημαίνει η Επίτροπος, συμπληρώνοντας πάντως πως «η αντίληψη των επιχειρήσεων σχετικά με τη δικαστική ανεξαρτησία βελτιώθηκε ή παρέμεινε σταθερή επί πέντε έτη σε περισσότερο από τα δύο τρίτα των κρατών-μελών».
Ο Δημ. Παπαδημούλης στην ερώτησή του είχε επικαλεστεί «τα αποτελέσματα της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στα κράτη-μέλη της ΕΕ», για να τονίσει ότι «στο ζήτημα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, το 40% περίπου των Ελλήνων και το 60% των Ισπανών πολιτών έχουν επιφυλάξεις ως προς το επίπεδο ανεξαρτησίας, με το 35% των Ελλήνων να πιστεύει ότι ασκούνται πιέσεις από «οικονομικά συμφέροντα».
Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ είχε τονίσει την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση «τόσο στην πρόσληψη του επιπέδου ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας, στην ψηφιοποίηση των δικαστικών και δικονομικών διαδικασιών, αλλά και στα διαφορετικά επίπεδα καθυστέρησης που παρουσιάζονται στην οριστική έκδοση δικαστικής απόφασης».
Στην ερώτησή του για το πώς αξιολογεί η Κομισιόν «τα αποτελέσματα της έρευνας για την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στα κράτη-μέλη της ΕΕ», η Επίτροπος Γιούροβα αναφέρει ότι «η θετική εξέλιξη που παρατηρήθηκε το προηγούμενο έτος, όσον αφορά την αποδοτικότητα, συνεχίζεται». Και ακόμη σημειώνει πως η ποιότητα των συστημάτων δικαιοσύνης «εξακολουθεί να αποτελεί υψηλή προτεραιότητα στα κράτη-μέλη, καθώς, το 2015 οι περισσότερες από τις μισές χώρες δαπάνησαν περισσότερο ανά κάτοικο για το δικαστικό του σύστημα, παρά τις οικονομικές δυσχέρειες».
Ακολουθούν πλήρεις η ερώτηση και η απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης
προς την Επιτροπή
Θέμα: Επίπεδα εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων πολιτών προς την δικαιοσύνη
Τα αποτελέσματα της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής[1] για την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στα κράτη-μέλη της ΕΕ γεννούν προβληματισμό για συγκεκριμένους δείκτες, αποδεικνύοντας επίσης και τις αποκλίσεις που εντοπίζονται σε όλους σχεδόν τους ποιοτικούς δείκτες μεταξύ των κρατών-μελών.
Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί τόσο στην πρόσληψη του επιπέδου ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας, στην ψηφιοποίηση των δικαστικών και δικονομικών διαδικασιών, αλλά και στα διαφορετικά επίπεδα καθυστέρησης που παρουσιάζονται στην οριστική έκδοση δικαστικής απόφασης.
Στο ζήτημα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, το 40% περίπου των Ελλήνων και το 60% των Ισπανών πολιτών έχουν επιφυλάξεις ως προς τον επίπεδο ανεξαρτησίας, με το 35% των Ελλήνων να πιστεύει ότι ασκούνται πιέσεις από «οικονομικά συμφέροντα», ενώ πάνω από το 40% των Ισπανών να εκτιμά ότι ασκούνται πιέσεις από την «κυβέρνηση» και από «πολιτικούς».
Κατόπιν τούτων, ερωτάται η Επιτροπή:
– Πώς αξιολογεί τα αποτελέσματα της έρευνας για την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης στα κράτη μέλη της ΕΕ;
– Ποια είναι η γνώμη της για την αυξανόμενη καχυποψία των ευρωπαίων πολιτών απέναντι στο επίπεδο ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης σε κράτη-μέλη, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία για παράδειγμα;
Απάντηση της κ. Jourová
εξ ονόματος της Επιτροπής
(4.1.2018)
Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης είναι ένα συγκριτικό εργαλείο πληροφόρησης, με στόχο να βοηθήσει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των εθνικών τους συστημάτων δικαιοσύνης με την παροχή αντικειμενικών, αξιόπιστων και συγκρίσιμων στοιχείων σχετικά με την ποιότητα, την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητα των συστημάτων δικαιοσύνης.
Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης για το 2017[2] δείχνει ότι η θετική εξέλιξη που παρατηρήθηκε το προηγούμενο έτος όσον αφορά την αποδοτικότητα συνεχίζεται. Όσον αφορά την ποιότητα των συστημάτων δικαιοσύνης, εξακολουθεί να αποτελεί υψηλή προτεραιότητα στα κράτη μέλη, καθώς, το 2015, οι περισσότερες από τις μισές χώρες δαπάνησαν περισσότερο ανά κάτοικο για το δικαστικό του σύστημα, παρά τις οικονομικές δυσχέρειες. Όσον αφορά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η αντίληψη των επιχειρήσεων σχετικά με τη δικαστική ανεξαρτησία βελτιώθηκε ή παρέμεινε σταθερή επί πέντε έτη σε περισσότερο από τα δύο τρίτα των κρατών μελών. Ωστόσο, η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου δείχνει ότι οι παρεμβάσεις ή η άσκηση πιέσεων από κυβερνήσεις και πολιτικούς, καθώς και από οικονομικά ή άλλα ειδικά συμφέροντα, αποτελούν τους βασικούς λόγους για την αντίληψη έλλειψης ανεξαρτησίας. Πρέπει να διενεργηθεί ανάλυση, σε εθνικό επίπεδο, των λόγων στους οποίους οφείλονται αυτές οι αντιλήψεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του εθνικού νομικού συστήματος και άλλους παράγοντες.
[1] http://ec.europa.eu/justice/effective-justice/files/justice_scoreboard_2016_en.pdf
